Воқеалар

2025 йил 28 февраль куни Тошкентда O'zLiDeP, ССП ва ACFP томонидан ҳамкорликда ташкил этилган Молия соҳаси мутахассислари форуми – 2025 бўлиб ўтди. Ўзбекистонда молиявий касбларни ривожлантириш истиқболлари форумнинг асосий мавзуси бўлди.

Муаммонинг долзарблиги

HeadHunter маълумотларига кўра, Ўзбекистонда малакали молия мутахассисларининг кескин етишмовчилиги кузатилмоқда. Сўнгги 7 йил ичида иш ҳақининг таъсирли ўсишига қарамай – бухгалтерлар учун 2,5 млн сўмдан 7,5 млн сўмгача (3 баравар ўсиш), бош бухгалтерлар учун 4 млн сўмдан 10,5 млн сўмгача (2,6 баравар) – юқори малакали кадрлар улуши кескин паст даражада (12-28%) қолмоқда.

Муаммо айниқса раҳбарлик лавозимларида сезиларли: молия бўйича директор лавозимига талабгорларнинг иш ҳақи кутилмалари иш берувчиларнинг таклифларидан 51% юқори.

"Бугунги кунда кўплаб компаниялар навигация асбобларисиз учаётган самолёт каби ишламоқда – улар учишлари мумкин, аммо ҳар қандай вақтда йўналишдан адашиш хавфи мавжуд", – деди Савдо-саноат палатаси бошқармаси бошлиғи Д. Қурбонов.

Асосий муаммолар

Экспертлар учта асосий муаммони ажратиб кўрсатдилар:

1. Ягона профессионал стандартларнинг мавжуд эмаслиги – мамлакатда турли идоралар томонидан ишлаб чиқилган бухгалтернинг бешта турлича стандарти амал қилмоқда.
2. Таълимнинг замонавий талабларга мувофиқ келмаслиги – олий таълим муассасалари битирувчиларининг малакаси бизнес эҳтиёжларига жавоб бермайди, халқаро сертификатларга эга ўқитувчилар кам.
3. Халқаро сертификатлашнинг паст даражаси – 150 минг нафар молия мутахассисидан атиги 150 нафари ACCA, CPA ёки CFA тўлиқ малакаларига эга.

Комплекс ечимлар

Форум иштирокчилари саккизта асосий тавсияларни тақдим этдилар:

1. Кичик бухгалтердан бошлаб молия бўйича директоргача аниқ карьера йўналишига эга тўртта даражали малака тизимини яратиш.
2. Халқаро бухгалтерлар федерацияси (IFAC) талаблари билан синхронлаштирилган замонавий профессионал стандартларни жорий этиш.
3. Корхоналарда мажбурий амалиёт билан дуал таълимни жорий этиш орқали таълим тизимини модернизация қилиш.
4. Молия-иқтисодиёт соҳаси фанлари ўқитувчиларини сертификатлаш.
5. Ягона стандартларга эга бўлган мустақил малакани баҳолаш марказлари тармоғини яратиш.
6. Оммавий манфаатга эга бўлган ташкилотлардаги асосий молиявий лавозимлар ва соҳага оид вазирликлар ҳамда идоралар ходимлари учун мажбурий бўлган миллий сертификатлашни жорий этиш.
7. Янги қонунчилик базасини, шу жумладан профессионал малакалар тўғрисидаги қонунни ишлаб чиқиш.
8. Барча манфаатдор томонлар ўртасида ҳамкорликни ривожлантириш.

Кутилаётган натижалар

Таклиф этилган чораларнинг муваффақиятли амалга оширилиши қуйидагиларга олиб келиши керак:

• молия мутахассисларининг Ўзбекистон малакаларини халқаро эътироф этиш;
• бизнесни молиявий бошқариш сифатини яхшилаш;
• аутсорсинг хизматлари бозорини ривожлантириш;
• мамлакатнинг инвестициявий жозибадорлигини ошириш;
• барқарор иқтисодий ўсиш учун асос яратиш.

"Ўзбекистонни 10 йилдан кейин тасаввур қилинг: бизнинг компанияларимиз халқаро бозорларга ишонч билан чиқмоқда, хорижий инвесторлар бизнинг лойиҳаларимизга маблағ киритмоқда, ёш мутахассислар эса ватанини тарк этмасдан муваффақиятли карьера қурмоқда. Бу келажагимиз бўлиши мумкин ва у кўп жиҳатдан молия мутахассисларининг замонавий малака тизимини яратишдаги муваффақиятимизга боғлиқ", – деб таъкидлади O'zLiDeP вакили Акром Алимов.

Форум материалларидан қуйидаги ҳавола бўйича фойдаланиш имконияти мавжуд: https://goo.su/Y6Gmsz